آداب و رسوم چرشنبه آخشامی در اردبیل
تاریخ انتشار: ۲۸ اسفند ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۳۱۶۷۵۱۷
چرشنبه آخشامی (چهارشنبه‌سوری) در استان اردبیل یک روز به‌یادماندنی برای اهالی این استان است. این روز آداب و رسوم خاصی دارد که در این مطلب به ذکر چند مورد از آن می‌پردازیم.
به گزارش ایسنا منطقه اردبیل، آتش افروختن در عصر روز سه‌شنبه از مهم‌ترین رسوم چهارشنبه‌سوری است . در این روز بچه‌های کوچک لباس‌های نویی می‌پوشند و از صبح زود « گون» را در سه یا چهار پشته جمع می‌کنند و تا تاریک شدن هوا لحظه‌شماری می‌کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وقت غروب گون‌ها را آتش زده و تمام اعضای خانواده چندین بار از روی آتش می‌پرند و می‌گویند: « منیم ساریلیغیم سنون، سنون قیرمیزلغون منیم» یعنی ناراحتی من مال تو، تمام صفا و خوشی تو مال من، هم‌چنین می‌گویند: « آغرلیغیم، بیغیر لیغیم، دیش آغریم، باش آغریم بوردا قالسون» یعنی کابوس و ناراحتی من، دندان‌درد و سردرد من در اینجا ماندگار شد.
دن ایستاتما دیگر رسم چهارشنبه‌سوری است. روز ما قبل سه‌شنبه بانوی هر خانه عدس و نخود و ... را خیس می‌کند که این رسم را « دن ایستاتماق» می‌گویند. این حبوبات خیس‌شده روز سه‌شنبه به همراه گندم برشته می‌شود. به گندم برشته کنجد یا مغز گردو اضافه شده و به عنوان آجیل شب چهارشنبه سوری مورد مصرف قرار می‌گیرد.
قولاق آستی از دیگر رسم‌های این شب فال‌گوش «قولاق آستی» است که مردم برای اطلاع از سرنوشت و آینده خود در حالی که انگشت در گوششان قرار داده‌اند به خانه‌ی همسایه‌ها راهی می‌شوند و نزدیکی در یا پنجره دست‌هایشان را از گوش خارج می‌کنند، در این لحظه آن‌چه می‌شنوند، بر اساس آن نیت خود را تعبیر می‌کنند. در شب چارشنبه‌سوری جوانان و نوجوانان دستمال یا پارچه‌ای را به داخل خانه فامیل و همسایه‌های خود می‌اندازند و صاحب خانه هدیه نقدی یا غیر نقدی به دستمال می‌بندد.
اهالی استان اردبیل به این رسم «قورشاق آتماق» می‌گویند. این کار طوری انجام می‌گیرد که صاحب دستمال برای صاحب‌خانه شناخته نشود. « اوزوگ آتدی» از دیگر رسم‌های شب چهارشنبه‌سوری است. در این رسم 10 تا 20 نفر در خانه‌ای جمع می‌شوند و داخل تشت نسبتا بزرگ آب می‌ریزند و روی آن را با پارچه سفید یا قرمز می‌پوشانند. هر کس انگشتر خود را داخل آب می‌اندازد، همه به نوبت یک دوبیتی یا یک بیت شعر می‌خوانند. فردی که دو بیتی خواند به خودش یا کسی دیگر دستش را از زیر پارچه به آب وارد می‌کند و بدون آن‌که داخل تشت را ببیند، انگشتری را بیرون می‌آورد. اگر انگشتری مال خواننده ترانه بود، نیت خود را با توجه به آن شعر تعبیر می‌کند؛ در غیر این صورت انگشتری هر کس بیرون آید آن شعر با نیت او تعبیر می‌شود.
در شب چهارشنبه سوری « بوقدا آتماق» رسمی است که بیشتر در مورد دختران دم بخت اجرا می‌شود. دراین رسم تکه فلزی را روی آتش می‌گذارند، وقتی که کاملا داغ شد، به نام هر دختر یک دانه گندم روی آتش می‌گذارند. گندم هر کس زودتر از روی آتش پرید، می‌گویند او زودتر از همه ازدواج خواهد کرد.
پریدن از روی آب که در زبان محلی به آن «سواوستوندان آتلانماق» می‌گویند در صبح روز چهارشنبه اجرا می‌شود. به محض پایان شب و آغاز روز چهاشنبه بچه‌ها، جوانان و بزرگسالان به سوی رودخانه‌ها و جوی‌ها می‌روند و از روی آب‌های جاری می‌پرند و هنگام پریدن از روی آب همان جمله‌هایی را تکرار می‌کنند که موقع پریدن از روی آتش می‌گویند. هم‌چنین هر کس در کنار جوی آب مقدار کمی از موی خود را بریده و در آب می‌اندازد تا سال آینده سال خوبی برای صاحب مو باشد.
در این روز هم‌چنین زن‌های خانه‌دار با یک کوزه از چشمه‌ها آب می‌آورند و در گوشه اتاق‌ها می‌پاشند و معتقد هستند بعد از آن آب دیگر حشره‌های موذی در اتاق‌ها وارد نمی‌شوند.
در شب چهارشنبه برای دخترانی که نامزد هستند، از طرف خانه شوهری هدیه‌ای فرستاده می‌شود. این هدیه برنج، ماهی و شمع به همراه پارچه یا طلاست. هم‌چنین برای دختران ازدواج‌کرده هدیه‌ای هم‌چون هدیه یادشده از طرف پدر و مادر یا برادر فرستاده می‌شود که این هدیه در اردبیل « بایرام پایی» گفته می‌شود.
غذای شب چارشنبه‌سوری در استان اردبیل معمولا سوتی پلو با ماهی(شیربرنج) است که همراه آن کوکوسبزی نیز درست می‌شود. سبزی این کوکومعمولا هفت نوع است که در روستاها این سبزی‌ها از مراتع تهیه می‌شود. در روز چهارشنبه همه به یکدیگر عید را با گفتن جمله « چرشنبه بایرامیز مبارک اولسون» تبریک می‌گویند. انفجار ترقه در روز و شب چهارشنبه‌سوری از دیگر برنامه‌های جوانان و نوجوانان و سطح شهرها و روستاهاست.
انتهای پیام انتهای پیام
منبع: جماران
کلیدواژه: 40 سالگی انقلاب بودجه 98 ازدواج پدر و مادر جوانان و نوجوانان خانواده مغز 40 سالگی انقلاب بودجه 98 امام خمینی س سید مصطفی خمینی سید احمد خمینی سید حسن خمینی انقلاب اسلامی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۱۶۷۵۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ورود سامانه بارشی جدید به کردستان
علی پناهی در گفت و گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان اظهار داشت: از امروز سامانه بارشی جدیدی وارد استان می‌شود که فعالیت آن تا روز چهارشنبه ادامه خواهد داشت.
معاون توسعه و پیش‌بینی اداره کل هواشناسی کردستان اضافه کرد: بیشترین میزان فعالیت این سامانه برای روزهای سه شنبه و چهارشنبه رخ خواهد داد و روز چهارشنبه از شدت ناپایداری کاسته می شود.
وی از صدور هشدار نارنجی هواشناسی برای فعالیت این سامانه خبر داد و گفت: این سامانه رگبارهای قابل ملاحظه باران و رعد و برق، مه آلود بودن هوا، وزش باد گاهی شدید و بارش تگرگ را به همراه دارد.
پناهی با اشاره به تداوم وزش باد شدید در استان تا روز پنجشنبه، یادآور شد: دمای کمینه هوا در صبح روزهای چهارشنبه در پنجشنبه کاهش می یابد و در نقاط سردسیر استان در محدوده صفر خواهد بود.
باشگاه خبرنگاران جوان کردستان سنندج
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلالهای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت